Als alle vier de kinderen gezamenlijk het meubelbedrijf van hun vader overnemen, dan weet je dat design er diep in het hart en het DNA zit! Het Origineel sprak Marieke en Coen Castelijn over hoe hun familienaam uitgroeide tot een toonaangevend designmerk.
Met vier broers en zussen een bedrijf runnen, is dat geen recept voor ruzie?
“In ons geval absoluut niet! De sleutel van het succes is dat we nooit zijn gedwongen,” vertelt Marieke. “Alle vier zijn we uit eigen interesse en enthousiasme in het bedrijf gegaan. We kregen veel vrijheid om onszelf te ontplooien binnen het meubelvak en te ontdekken wat elk van ons het beste lag. Dat bleek voor onze alle vier een ander gebied te zijn en daardoor kunnen we heel goed met elkaar samenwerken. We zijn als een soort genetische puzzelstukken in elkaar gelegd.” Coen: “Marieke en ik zijn beide heel creatief, dus wij zijn het meest bepalend voor de collecties die we voeren. We hebben daarbij als belangrijkste opleiding de paplepelopleiding, zeg ik altijd. Als kleine hummeltjes liepen we al rond op meubelbeurzen. We zijn altijd in een omgeving geweest waar vormgeving heel belangrijk is. Daardoor weten we nu perfect wat we wel en niet mooi vinden en we hebben een gevoel ontwikkeld voor de juiste verhoudingen.”
Op welk van je ontwerpen ben je trots?
Coen: “Voor mij is dat de Groove XS. Het is een open kast, die in feite maar uit twee lijnen bestaat. Alles klopt eraan, vind ik. De verhoudingen, de afwisseling van dik en dun, de onzichtbaarheid van alle bevestigingen. Net nieuw is de variant met verlichting die er – ook weer onzichtbaar – in is verwerkt. Iemand wilde dat graag, dus ben ik gaan onderzoeken of en hoe het gerealiseerd kon worden. De klant was helemaal lyrisch over het resultaat, zodat we verlichting nu als optie hebben toegevoegd.” Marieke: “Ik ben heel gelukkig met de gloednieuwe lowboard-collectie Tapa. Het is altijd weer enorm spannend hoe er wordt gereageerd op een nieuw ontwerp, maar Tapa is heel goed ontvangen.”
Hoe werd jullie vader Gerard, een boerenzoon, één van de pioniers van designmeubels in Nederland?
Coen: “Omdat pa niet de oudste zoon was, kon hij de boerderij in Rijpwetering niet overnemen. Hij ging zich daarom bekwamen in de houtbewerking. Bij jachtbouwer Van Lent kwam zijn liefde voor het verfijnde houtwerk helemaal tot bloei. Alleen: het werken onder een baas, daar was hij een stuk minder goed in. Dus begon hij voor zichzelf, thuis in een schuur op de boerderij. Meubels op maat waren de basis, maar na een tijdje besloot hij om ook meubels te gaan produceren in kleine series. Daartoe ging hij samenwerken met een ontwerper. Deze meubels presenteerde hij op de Utrechtse woonbeurs, in die tijd de belangrijkste in Nederland. Pa voelde zich daar verloren tussen het dominante aanbod dat bestond uit traditionele meubels van zwaar eikenhout. Castelijn was juist fris en modern. Hij ontdekte wel her en der op de beurs een paar zielsverwanten. Dat waren Pastoe, Arco, Gelderland, Montis, Rohe en Metaform. Samen hebben ze geprobeerd om de volgende beurs bij elkaar te mogen staan als meubelmakers met een moderne stijl. Een belachelijk idee volgens de beursdirectie. Pastoe was zelf gevestigd in Utrecht en bood aan om als alternatief in hun pand met z’n zevenen een eigen show te organiseren. Ze lieten pendelbusjes rijden naar de Jaarbeurs. Het was een super succes, wat de Jaarbeurs mateloos irriteerde. Maar zo is het Dutch Design Center ontstaan, dat nog heel lang heeft bestaan. Pa hoorde dus bij de zeven pioniers die het Nederlandse moderne meubel een gezicht wilden geven, waar ze heel snel in slaagden. Samen met de andere merken liet Castelijn zien dat je heel mooie, nieuwe keuzes kon maken als je een huis kocht. Dat je interieur niet vanzelfsprekend hetzelfde hoefde te zijn als dat van je ouders. Strak en wit raakten toen bijvoorbeeld in.”
Werken jullie nog in dezelfde geest als toen?
Coen: “Onze collectie heeft altijd een bepaald Castelijn-dna gehad en dat zal ook zo blijven. Alleen: wat dat dna is, dat hebben we niet uitgeschreven. Het is een kwestie van gevoel, zelf weten we feilloos of een ontwerp wel of niet bij ons past en daar zijn we het ook altijd over eens. De helft van de collectie ontwerpen Marieke en ik, de andere helft doet een vast klein clubje externe ontwerpers, waarin Dick Spierenburg bijvoorbeeld heel prominent is. Daardoor krijg je vanzelf al een soort herkenbaarheid. No-nonsense vormgeving is daar een aspect van. Dat was de basis van de vernieuwingen in de tijd van pa. Maar binnen de collectie hebben we ook altijd wel een aantal ontwerpen met een knipoog. Iets verrassends wat onze totaalcollectie een extra charme geeft. Marieke: “Voorbeelden daarvan uit het verleden zijn de kast met vogeltjes op de staanders en de Levi’s bank met broekzak voor tijdschriften. Later was het de kast geïnspireerd op gatenkaas, nu is het de leunkast en ook de kast met het profiel van een gezicht erin.”
Maar je moet ook mee met de tijdgeest …
Marieke: “Dat doen we uiteraard ook. Voorheen maakten we bijvoorbeeld voor 80% kasten, maar kasten hebben een andere functie gekregen in huis omdat mensen steeds minder bergruimte nodig hebben. Onder meer door het steeds compacter worden van apparatuur en media. Waar je vroeger een wandmeubel nodig had, kun je nu toe met een lowboard of dressoir voor je televisie, audio en gaming. De collectie Solo sluit daar bijvoorbeeld op aan. Dat zijn kasten waarbij kleppen kunnen worden bekleed met speakerdoek waar het geluid doorheen gaat, maar ook het signaal van de afstandsbediening. Zo kun je op een mooie manier al je apparatuur wegwerken in een minimalistisch meubel. Het systeem is enorm flexibel wat functionaliteit maar ook wat uiterlijk betreft, dat past helemaal bij deze tijd. Daarnaast maken we wat we noemen ‘mooiedingen-kasten’: open systemen waarin je dierbare items echt tot hun recht komen. Dat zijn dus kasten waarin je geen dingen wegstopt, maar juist laat zien, wat helemaal van nu is. Verder zijn we steeds meer tafels gaan ontwerpen, opnieuw vanuit veranderingen in hoe we wonen en leven. De tafel is steeds centraler komen te staan in huis, het is het middelpunt van het leven geworden. Het is de plek waar je eet, werkt en met je familie en vrienden soms hele avonden doorbrengt.”
Hoe blijf je op de hoogte van waar mensen naar op zoek zijn?
Marieke: “We stimuleren winkeliers altijd om te vragen wat ze maar willen weten. We staan voor alles open wat een winkelier en zijn klant willen. Op beurzen krijgen we ook rechtstreeks van de consumenten veel teruggekoppeld, omdat we daar zelf staan, in eigen persoon. Zo krijgen we heel directe feedback uit de markt en we proberen daar zo flexibel mogelijk op in te spelen. Dat kunnen we doen omdat de lijnen zo kort zijn. Zowel naar de klant aan de ene kant als naar de vaklui in de fabriek aan de andere kant, want we maken echt alles hier ter plekke in Roelofarendsveen.”
Duurzaamheid is natuurlijk ook helemaal van nu …
Coen: “Voor veel bedrijven wel, maar voor ons is het altijd al vanzelfsprekend geweest om verantwoord te produceren. Als familiebedrijf zijn we sinds de oprichting in 1958 maar één dorp verderop verhuisd: van Rijpwetering naar Roelofarendsveen. Daardoor voelen we ons heel verantwoordelijk voor onze directe omgeving. In onze meubelfabriek zagen, lijmen, lakken, fineren en monteren we alles zelf. Alleen al vanuit onze lokale betrokkenheid willen we dat zo schoon mogelijk doen. Onze omgeving, waar we zijn groot geworden zijn en waar we zelf, onze werknemers, familie en vrienden wonen, willen we gezond houden. Dat is voor ons volkomen vanzelfsprekend. We gebruiken verantwoorde lakken, lijmen op waterbasis en zorgen voor zo min mogelijk afval. Al het resthout gebruiken we om de fabriek te verwarmen, we zijn niet eens aangesloten op het gasnet. Pa liet al in de oude fabriek een installateur een verwarmingssysteem bedenken en bouwen dat draaide op houtsnippers. Ook in die zin was hij dus een pionier. Inmiddels hebben we trouwens in een brochure en online uiteengezet hoe zeer duurzaamheid is verweven in ons dna, omdat we merken dat mensen dat waarderen. Ze willen weten hoe het zit, en terecht.”
Marieke: “We zijn gewoon goed opgevoed: voetjes op de grond houden, zuinig op je omgeving zijn en mooie producten maken waar mensen heel lang van kunnen genieten, dat is hoe we het hebben geleerd. Wat dat lang genieten betreft: als consument zie je in het begin soms niet meteen het verschil tussen een goedkoop en een duur meubel, tussen wegwerp en kwaliteit. Maar in het gebruik wordt het al vlug duidelijk, dan gaan er onderdelen veel te snel stuk. Ook wij krijgen soms wel eens een mailtje van iemand die een foto stuurt van een kapot scharniertje, maar dat is dan veertig jaar oud! En het aller mooiste is: als we niet meer precies dat scharniertje ter vervanging hebben, dan wel een nieuw model dat probleemloos past. Mensen worden daar zo blij van! Het maakt ons trots om iemand op die manier te kunnen helpen.”
Hoe zien jullie je toekomst?
Coen: “We hopen vooral nog heel veel mooie kasten en tafels te mogen maken. En dat gaat vast wel lukken, denk ik. Want het geeft vertrouwen dat de jeugd zich steeds meer met de planeet bezig houdt, dat er een generatie aankomt die heel bewuste, duurzame keuzes maakt. Precies daar moeten wij het van hebben: mensen die niet voor inferieure massaproducten gaan, maar die bewuste keuzes maken.”
Geinspireerd?
Helemaal overtuigd en wilt u ook een woonadvies op maat met een van deze stukken als middelpunt? Wilt u ook een van deze vakwerk items thuis hebben staan? Laat u dan vakkundig adviseren bij één van de winkels aangesloten bij Het Origineel. Een overzicht van alle winkels is te vinden op https://hetorigineel.nl/de-winkels.
